Δεν ξέρω για σας, αλλά για μένα, οι ομορφότερες ιστορίες, είναι αυτές που πάντα τις ακούω σαν μικρό παιδί από τους παλαιότερους και έχου...
Δεν ξέρω για σας, αλλά για μένα, οι ομορφότερες ιστορίες, είναι αυτές που πάντα τις ακούω σαν μικρό παιδί από τους παλαιότερους και έχουν να κάνουν με την παράδοση και τα έθιμα του τόπου μας.
Είναι αυτές οι ιστορίες που γράφονται κατευθείαν στην καρδιά, και μένουν χαραγμένες για πάντα εκεί, όπως και η γλυκιά, οικία φωνή που τις διηγούνταν...
Σαν σήμερα λοιπόν, μετά την Θεία Λειτουργία, όλοι γυρνούσαν στα σπίτια και περίμεναν τον παπά να περάσει να φωτίσει. Μπροστά ο
παπάς με το σταυρό κι ένα κλαδί βασιλικό και πίσω του ένας μικρός κρατώντας το μεταλλικό μπακράτσι με τον αγιασμό και τα κέρματα που έριχναν οι νοικοκυρές. Αμέσως μετά, πήγαιναν στα χωράφια τους να τα ραντίσουν με (μεγάλο αγιασμό) για να έχουν καλή σοδιά, μιας και η παράδοση λέει πως μ΄αυτό τον αγιασμό, ραντίζουμε σπίτια και χωράφια, αλλά δεν τον κρατάμε ούτε τον πίνουμε. (Άλλα βέβαια μας λέει η εκκλησία...)
Στα σοκάκια αντηχούσαν οι παιδικές φωνούλες, που έψελναν τα κάλαντα των Φώτων. Κάλαντα που έχουν κοινά με πολλές περιοχές της Ελλάδας, αλλά και την μοναδικότητα του Τόπου μας.
Σήμερα τα Φώτα κι ο Φωτισμός κι χαρά μεγάλη κι ο αγιασμός
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό, είν' η Παναγία η Δέσποινα
με τα θαυματούργια τα δάχτυλα κι στα δυο της χέρια κεριά κρατεί
και τον Άι- Γιάννη παρακαλεί
-Άγιε Ιωάννη και Βαφτιστή, δύνασαι βαφτίσεις Θεού παιδί;
-Δύναμαι και θέλω και προσκυνώ και τον Κύριό μου παρακαλώ
αύριο ν' ανέβει στους ουρανούς, να καταπατήσει τα είδωλα,
να καταθυμιάσει τον ουρανό και για να βαφτίσω Ιησού Χριστό!
Σήκου Κυράμ' απ' του θρουνί, να πας ταχιά στα Φώτα
να βάλ'ς τον ήλιο πρόσωπο κι του φιγγάρι στήθος
κι του κοράκου το φτερό, βάλτου καμαρουφρίδι!
Κυράμ τη θυγατέρα σου, Γραμματικός τη θέλει
Κι αν είνει κι Γραμματικός, πολλά προικιά γυρεύει.
Γυρεύει αμπέλια ατρύγητα, καρούτες κι βαρέλια
γυρεύει κι τη θάλασσα μ' όλα της τα καράβια!
Γυρεύει και τον κυρ' Βοριά, να τα καλαρμενίζει.
Κυράμ' ψιλή, Κυράμ λιγνή,Κυράμ καμαρουφρύδου.
Σφάξε Κυράμ τον πετεινό,σφάξε Κυράμ την κότα,
δώσε μας και τον κόπο μας να πάμε σ'άλλη πόρτα!
Μεγάλη νηστεία για μικρούς και μεγάλους, ούτε λάδι αυτή την ημέρα!
Σαν ξημέρωνε η μεγάλη γιορτή των Φώτων, όλο το χωριό εκκλησιάζονταν κι αμέσως μετά κατέβαιναν στο Λούκι για να γίνει ο αγιασμός των υδάτων. Μέσα σε μια πήλινη λεκάνη έβαζαν νερό κι εκεί έριχνε ο παπάς το σταυρό. Αμέσως μετά πηγαίνοντας στο σπίτι, έπιναν τον αγιασμό που ισοδυναμούσε με τη Θεία Κοινωνία και τον κρατούσαν για όλο το χρόνο.
Αυτό όμως, ήταν και το τέλος για τα καλικαντζαράκια, τα οποία στο άκουσμα του αγιασμού, το έβαζαν στα πόδια φωνάζοντας:
Φεύγετε να φεύγουμε!!!!!Να ο παπάς με το σταυρό
κι η παπαδιά με το θερμό, τρεχάτε να προλάβουμε....
Πίσω τους κι ο κουτσός ο καλικάντζαρος, που πάντα με αγωνία έτρεχε φωνάζοντας, περιμένετε κι εμένα...
Έθιμα που μπορεί να σβήνουν στο πέρασμα του χρόνου, αλλά δεν χάνονται αφού μένουν χαραγμένες μέσα μας οι αναμνήσεις....τις οποίες αν τις μεταφέρουμε και εμείς με τη σειρά μας στα παιδιά και στα εγγόνια μας, δεν θα ξεχαστούν ποτέ!
Β.Σιδέρη
ΣΧΟΛΙΑ