Φαίνεται ἁπλό, ὅμως γιὰ νὰ μιλήσεις καὶ νὰ πεῖς κάτι γιὰ τὰ Χριστούγεννα,
χρειάζεται νὰ μετρήσεις τὶς δυνάμεις σου, νὰ ἔχεις μέσα σου ἱστορία καὶ Μνήμη, ἔτσι
ὥστε νὰ βρεῖς τὸ δρόμο ποὺ σ᾿ ὁδηγεῖ σιμὰ σ᾿ αὐτὴ τὴν ἑόρτιο θαλπωρή. Γιατὶ τὰ
Χριστούγεννα δὲν εἶναι μονάχα γιορτὴ, ἀλλ᾿ εἶναι καὶ ἀνάκληση στιγμῶν ἀνείπωτα
τρυφερῶν, ποὺ φέγγουν μέσα σου καὶ δένουν μὲ τοὺς ἐπιδέσμους τῆς στοργῆς τὶς
ὅσες πληγὲς σοῦ δωρίζει ἡ καθημερινότητα. Ἑπομένως, γιὰ νὰ πεῖς κάτι γιὰ τὰ
Χριστούγενα, χρειάζεται νὰ τὸ περάσεις μέσα ἀπό τὰ βιώματά σου καὶ τὴν ἁπλότητα
ποὺ κρύβει μέσα του τὸ Μεγάλο Μυστήριο, ποὺ συντελεῖται σὲ ἕνα λιτὸ σπήλαιο.
Ἐπειδὴ μονάχα μὲ τὴν πτωχεία μπορεῖς νὰ ξεπεράσεις ὅλ’αὐτὰ τὰ παραπανίσια ποὺ
συσωρεύει ἡ κατανάλωση ὡς διάκοσμο γιορτῆς καὶ ὡς τρόπο προσέγγισής της.
Πτωχεία ὄχι μονάχα ὑλικὴ, ἀλλὰ πάν᾿ ἀπ᾿ ὅλα πνευματικὴ, ἕνα ἄδειασμα δηλαδὴ τῆς
ψυχῆς ἀπὸ ποικίλα καὶ περιττὰ, τὰ ὁποῖα τῆς ἀποκλείουν τὴ δυνατότητα εἰσόδου τοῦ
Νέου Παιδίου (πρβλ. Ἀποκ.3. 20 ) Γιατὶ μονάχα μὲ πτωχεία μπορεῖς νὰ βιώσεις τὸν
πλοῦτο ποὺ σοῦ προσφέρεται ὡς εὐλογία, τιμὴ καὶ χαρισματικὴ υἱοθεσία.
Καθὼς πέρασαν τὰ χρόνια καὶ συνειδητοποίησα πιὰ ὅτι ἡ γιορτὴ δὲν ἔχει
ἄλλο νόημα παρὰ μονάχα τὴν προσέγγιση τοῦ Σπηλαίου, κατὰ τὸ λόγιο τοῦ
Ὑμνωδοῦ: «Δεῦτε λάβωμεν τὰ τοῦ Παραδείσου ἔνδον Σπηλαίου», τότε , λοιπὸν,
κατάλαβα τὶ σημαίνουν αὐτὲς οἱ κορυφαῖες φράσεις. Φράσεις μὲ περιεχόμενο καὶ
σημασία, γιατὶ ἔτσι μονάχα μπορεῖς νὰ γευτεῖς τὸ Γεγονὸς τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ
Λόγου, ἄρα τῆς δικιᾶς σου σωτηρίας, τῆς ἐλευθερίας, καὶ παν᾿ ἀπ’ ὅλα τῆς υἱοθεσίας.
(πρβλ.Γαλ.4, 5 )
Ὡστόσο καὶ φέτος, ὅπως κάθε χρόνο, θὰ στολιστοῦν οἱ δρόμοι καὶ τὰ σπίτια·
θὰ εἰπωθοῦν πολλὲς καὶ πάντα κοινότυπες εὐχές, θὰ στρωθοῦν γιορτινὰ τραπέζια μὲ
πλούσια φαγητὰ καὶ γενικὰ, γιὰ μιὰ μέρα μονάχα θὰ ζήσουμε Χριστούγεννα,
πλαισιωμένα ἀπό ἑορταστικὰ προγράμματα τῆς τηλοψίας, μὲ τὴν ἀπαραίτητη
τράπεζα ποικιλίας ἀγαθῶν, καὶ εἰδικὴ μουσικὴ.
Στὶς ἐκκλησιὲς πάλι, θ᾿ ἀνάψουν τὰ πολλὰ τὰ φῶτα, θὰ βάλουμε τὰ καλὰ μας
ἐμεῖς, οἱ ὑποτιθέμενοι διάκονοι τῶν Μυστηρίων τοῦ Θεοῦ, θὰ ποῦμε ἑορταστικοὺς
λόγους, θὰ εὐχηθοῦμε στὸ ἐκκλησίασμα, κι ὅταν κατηφορήσουμε γιὰ τὸ σπίτι μας, τὶς
πρῶτες ὧρες τῆς ἡμέρας, ὅσοι καταλαβαίνουμε καλὰ τὰ πράγματα κι ἔχουμε
ὡριμάσει μιὰ σταλιὰ, θὰ νοιώσουμε ἕνα κενὸ. Κενὸ ποὺ τὸ φέρνει ἡ συνειδητοποίση
ὅτι καὶ ἐφέτος, ἐντελῶς ἀνθρωπάρεσκα σταθήκαμε ἀπέναντι στὸ Σπήλαιο,
κοιτάζοντας νὰ τροφοδοτήσουμε τὸ ναρκισσισμό μας μὲ παραπανίσια κενοδοξία,
ποὺ τὴ χρειαζόμαστε γιὰ νὰ κερδίσουμε τὶς ἐντυπώσεις. Δυστυχῶς.
Κάπου ὅμως, σὲ ἀνύποπτα τοπία ἀνόθευτα καὶ πρωτινά, ὅπως εἶναι κάποια
ταπεινὰ καὶ δἰχως τὴ ντροπὴ τῆς ἐκκοσμίκευσης μοναστηράκια ἤ Κελλία, ἀλλὰ καὶ
μικρὲς ἀδιάφθορες ἐνοριακὲς κοινότητες, διασώζεται τὸ γεγονὸς τῆς Γιορτῆς, δίχως
τὶς συνταγὲς τῆς κατανάλωσης καὶ τῆς ἀνησυχίας ἄν θὰ ἐντυπωσιάσουμε. Γιατὶ ἐκεῖ
συνεχίζει νὰ λειτουργεῖ ἡ Μνήμη καὶ ἡ Ἱστορία, ἐπειδὴ συνειδητοποιεῖται ἡ παρουσία
καὶ τῆς θριαμβεύουσας Ἐκκλησίας στὸ Πανηγύρι αὐτὸ - παναπεῖ ὅλων ἐκείνων ποὺ
πέρασαν ἀπ᾿αὐτὸν χῶρο καὶ τὸν φύλαξαν... Ἐκεῖ, λοιπὸν, θὰ γεμίζουν τὴν ψυχὴ
τους ἀπὸ τ᾿ ἀντίδωρα ποὺ προσφέρει δαψιλῶς ἡ ἑορτή, ἐκεῖ θὰ κατανοήσουν
πλήρως τὴν μεγάλη τιμὴ ποὺ μᾶς κάνει μὲ τὸ νὰ μᾶς ἐπισκεφθεῖ ὁ Κύριος Ἰησοῦς ·
μιὰν Ἐπίσκεψή Του, δηλαδὴ, πραγματικὴ κι ὄχι εἰκονικὴ, ἀφοῦ «Ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἐξ
ὕψους ὁ Σωτὴρ ἡμῶν...».
Ἄραγε, ποῦ βρίσκονται ὅλ᾿ αὐτὰ τὰ ἱερὰ καὶ εὐλογημένα τοπία ποὺ
ἀναφέρονται; Τὸ ἐρώτημα εἶναι ὄντως πολὺ κοφτερὸ καὶ, κάποτε, γίνεται ἐπικίνδυνο
σ᾿ ἐκείνους ποὺ δὲν ἀναζητοῦν τὴ βεβαιότητα τῆς σωτηρίας καὶ τῆς ἀναπαύσεώς
τους μέσα στὰ δεδομένα ποὺ προσφέρει ἡ Γιορτὴ καὶ τὸ ὄλο της περιεχόμενο. Γιατὶ
ἄν δὲν ἀναζητήσουν τὸν παράδεισο ἑντὸς τοῦ Σπηλαίου, μὲ λίγα λόγια ἄν δὲν
ἐπιδείξουν καὶ ἀποδείξουν τὴν εὐπρεπῆ στάση ζωῆς, ποὺ εἶναι ἡ ταπείνωση κι ὄχι ἡ
ταπεινολογία, ἡ βιωμένη χαρμολύπη κι ὄχι ἡ ἐφήμερη εὐωχία, τότε δὲν θὰ ὑπάρξουν
Χριστούγεννα, ἀλλ᾿ ἄλλη μιὰ μέρα διακοπῶν ποὺ θὰ προστεθεῖ στὶς ὑπόλοιπες, μὲ
τὴ διαφορὰ ὅτι θὰ ἔχει κάποιο ξεχωριστὸ διάκοσμο, πολλὰ (καὶ ἐν πολλοῖς ἄχρηστα)
δῶρα, μὰ πάνω ἀπ᾿ ὅλα ἕνα τραγικὸ κενὸ γιὰ πολλοὺς ἀνεξήγητο.
Χριστούγεννα 2023. Κι ἀκόμα δὲν καταλάβαμε ἤ, σὲ τελικὴ ἀνάλυση, δὲν
ἐπιθυμοῦμε νὰ καταλάβουμε «ποῦ ὁ Χριστὸς γεννᾶται».......
Σαρανταήμερο Χριστουγέννων
Υ. γ. Ἔγραψα αὐτὸ τὸ κείμενο, γιατὶ ἤθελα νὰ παρουσιασω τὴν ἄλλη
διασταση τῶν ἑορτῶν τοῦ Δωδεκαήμέρου, ὅπως ἡ μακρόχρονη κὰι ἄφθιτη
Παράδοση μᾶς χάρισε ὡς μοναδικὸ καὶ περιούσιο δῶρο. Γιατι κοιτώντας τὰ
Προγραμματα τῶν λεγομένων «Χριστουγενιάτικων»ἑορτῶν ποὺ γίνανε ἤ θὰ
πραγματοποιηθοῦν στὸν τόπο μας, κατάλαβα πόσο κακοὶ ἀντιγραφεῖς εἴμαστε,
καθὼς φέραμε ἕνα πλῆθος ξένων ἐθίμων καὶ ἑορταστικῶν ἐκδηλώσεως ἀπὸ ξένες
χῶρες, ἐνῶ περιφρονήσαμε τὴ δικιά μας παράδοση, ποὺ μᾶς διδάσκει λ. χ. ὅτι στὴν
Ἀρχιμηνιὰ κι Ἀρχιχρουνιά, ὁ Ἅγιος Βασίλης ἔρχεται ἀπὸ τὴν Καισαρεία» καὶ δὲν
εἶναι διόλου εὐτραφής, μήτε ντυμένος στὰ κόκκινα, ἀλλὰ παραμένει ὁ λιπόσαρκος
Ἅγιος μὲ τὸ ταπεινό Του ράσο καὶ τὴν καρδιά Του γεμάτη ἀγαπη, στοργή καὶ εὐλογία.
Αὐτὰ σκέφτομαι, κι ἀναρωτιέμαι πὼς ἄλλαξαν τὰ πράγματα στὸ νησί καὶ στὰ
χωριά μας… Κι ὄλο ἀμβλύνεται ἡ προχειρότητα καὶ ἡ προσπάθεια νὰ φωτίσουμε μὲ
τεχντητοὺς προβολεῖς τὰ σκοτάδια μας.
π. Κ. Ν. Κ.
ΣΧΟΛΙΑ